Köpekler, ailemizin bir parçası haline gelen sevimli dostlarımızdır. Onların sağlığı ve mutluluğu için doğru beslenmeleri hayati önem taşır. Ancak, günlük hayatımızda sıkça karşımıza çıkan bazı yiyecekler köpekler için son derece tehlikeli olabilir. Bu rehberde, köpekler için toksik olan besinleri, neden zararlı olduklarını ve bu yiyeceklerin ne kadar miktarının ciddi tehlikeler yaratabileceğini inceleyeceğiz. Aşağıda belirtilen besinlerin hiçbirini köpeğinize kesinlikle vermemeniz tavsiye edilir.
Çikolata, köpekler için toksik olan teobromin içerir. Teobromin, köpeklerin metabolizmasında yavaşça parçalanır ve vücutta birikerek toksisiteye yol açar. Merkezi sinir sistemini ve kardiyovasküler sistemi etkileyerek kalp ritim bozukluklarına ve nöbetlere neden olabilir.
Toksisite düzeyi, çikolatanın türüne ve köpeğin kilosuna bağlıdır:
• Sütlü Çikolata: Yaklaşık 2 mg/g teobromin içerir.
• Bitter Çikolata: 5-16 mg/g teobromin içerir.
• Kakao Tozu: 15-26 mg/g teobromin içerir.
• Vücut ağırlığının kilogramı başına 20 mg teobromin alımı hafif semptomlara,
• 40-50 mg/kg ciddi semptomlara,
• 60 mg/kg ve üzeri ölümcül olabilir.
Örnek:
10 kg ağırlığındaki bir köpek için:
• Sütlü Çikolata: Yaklaşık 100 gram tüketimi ciddi semptomlara yol açabilir.
• Bitter Çikolata: Yaklaşık 25-50 gram tüketimi tehlikeli olabilir.
• Kakao Tozu: Yaklaşık 10-20 gram tüketimi ciddi toksisiteye neden olabilir.
• Kusma ve ishal
• Artan susuzluk ve idrara çıkma
• Hiperaktivite
• Titreme ve nöbetler
• Kalp ritmi bozuklukları
Kafein, merkezi sinir sistemini ve kardiyovasküler sistemi uyarır. Köpeklerin kafeini metabolize etme hızı insanlardan çok daha yavaştır, bu da toksisite riskini artırır. Kahve, çay, enerji içecekleri ve kafein içeren yiyecekler köpekler için tehlikelidir.
Kafeinin toksik dozu vücut ağırlığının kilogramı başına 20 mg civarındadır.
Örnek:
• Bir fincan (240 mL) filtre kahve yaklaşık 95 mg kafein içerir.
• 10 kg ağırlığındaki bir köpek için 150-200 mg kafein ciddi semptomlara yol açabilir.
• Huzursuzluk ve hiperaktivite
• Hızlı solunum
• Kalp ritmi bozuklukları
• Titreme ve nöbetler
• Artan vücut ısısı
Üzüm ve kuru üzüm, köpeklerde ani böbrek yetmezliğine neden olabilir. Toksik mekanizması tam olarak anlaşılamamış olsa da, bazı köpeklerde ciddi ve ölümcül sonuçlara yol açabilir.
Toksik doz, köpekten köpeğe değişir ve bazı köpeklerde çok küçük miktarlar bile ciddi sorunlara yol açabilir.
• Tahmini Toksik Doz:
• Üzüm: 10-12 gram/kg
• Kuru Üzüm: 3 gram/kg
Örnek:
10 kg ağırlığındaki bir köpek için:
• Üzüm: Yaklaşık 100-120 gram (bir küçük salkım)
• Kuru Üzüm: Yaklaşık 30 gram (küçük bir avuç)
• Kusma ve ishal (tüketimden birkaç saat sonra)
• İştahsızlık
• Letarji (aşırı yorgunluk)
• Karın ağrısı
• Azalmış idrara çıkma veya hiç idrar yapamama (böbrek yetmezliği belirtisi)
Allium ailesine ait bu sebzeler, köpeklerde kırmızı kan hücrelerine zarar veren disülfidler ve sülfoksitler içerir. Bu durum hemolitik anemiye yol açabilir, yani kanın oksijen taşıma kapasitesi azalır.
Toksisite, vücut ağırlığının kilogramı başına 15-30 gram taze soğan tüketimi ile görülebilir.
Örnek:
10 kg ağırlığındaki bir köpek için:
• Soğan: 150-300 gram (bir orta boy soğan)
• Solgun diş etleri ve dil
• Hızlı solunum ve kalp atışı
• Letarji
• İştahsızlık
• Koyu renkli idrar
Not: Toksisite belirtileri, tüketimden birkaç gün sonra ortaya çıkabilir, bu yüzden erken müdahale önemlidir.
Avokado, persin adı verilen bir toksin içerir. Persin, köpeklerde sindirim sistemi rahatsızlıklarına ve kalp sorunlarına neden olabilir. Ayrıca, avokado çekirdeği boğulma tehlikesi yaratır ve sindirim sisteminde tıkanıklıklara yol açabilir.
10 kg ağırlığındaki bir köpek için 1 küçük boy avokadoyu tüketmek (meyve, çekirdek, kabuk) sindirim sorunlarına, kusmaya ve ishal gibi belirtilere neden olabilir. Daha fazla miktarda tüketim durumunda, kalp sorunları ve daha ciddi komplikasyonlar görülebilir. Çekirdek yutulması durumunda acil veteriner müdahalesi gereklidir.
• Kusma ve ishal
• Karın ağrısı
• Nefes almada güçlük (nadiren)
• Karın şişkinliği (çekirdek yutulması durumunda)
Macadamia fındığı, köpeklerde henüz tam olarak anlaşılamayan bir mekanizma ile toksisiteye neden olur. Sinir sistemi ve kas fonksiyonlarını etkiler, bu da ciddi nörolojik semptomlara yol açabilir.
Toksisite, köpeğinizin vücut ağırlığının kilogramı başına yaklaşık 2,4 gram macadamia fındığı tüketimiyle ciddi belirtiler gösterebilir. Ancak, daha az miktarda tüketim bile bazı köpeklerde toksik etkiler yaratabileceğinden, hiçbir miktarda macadamia fındığı tüketimi güvenli değildir ve tamamen uzak durulması gerekir.
Örnek:
10 kg ağırlığındaki bir köpek için:
• Macadamia Fındığı: Yaklaşık 24 gram (6-7 adet fındık)
• Zayıflık ve halsizlik (özellikle arka bacaklarda)
• Titreme
• Yüksek vücut ısısı (hipertermi)
• Kusma
• Depresyon
Alkol, köpeklerde merkezi sinir sistemi ve solunum sistemini baskılar. Maya hamuru ise köpeğin midesinde genişleyerek hem alkol üretir hem de mide tıkanıklığına neden olabilir.
Köpekler için alkolün güvenli bir miktarı yoktur; küçük miktarlar bile tehlikeli olabilir. Vücut ağırlığının kilogramı başına 5,5-7,9 mL %100 alkol (etanol) ölümcül olabilir.
Örneğin:
10 kg ağırlığındaki bir köpek için:
• %40 Alkol İçeren İçecek: Yaklaşık 20 mL (bir shot bardağı) ölümcül olabilir.
• Kusma ve ishal
• Dezoryantasyon ve koordinasyon kaybı
• Solunum güçlüğü
• Nöbetler
• Bilinç kaybı
Kemikler, köpekler için zararsız gibi görünse de özellikle pişmiş kemikler, ciddi sağlık riskleri taşır. Tavuk kemikleri, köpeğinizin sindirim sistemi için en tehlikeli olan kemik türlerinden biridir. Bu kemikler pişirildiğinde daha kırılgan hale gelir ve sivri uçlu parçalara ayrılarak köpeğinizin sağlığını ciddi şekilde tehdit edebilir.
1. Boğulma Tehlikesi
2. Sindirim Sistemi Hasarı
3. Tıkanıklık
• Şiddetli Karın Ağrısı
• Kusma
• İshal veya Kabızlık
• Letarji
• Karın Bölgesinde Hassasiyet
• Nefes Almada Güçlük
Yüksek yağlı yiyecekler, köpeklerde ciddi sindirim sorunlarına ve daha tehlikeli durumlarda pankreas iltihabına (pankreatit) yol açabilir. Pankreatit, pankreasın iltihaplanması ve sindirim enzimlerinin pankreas dokusunda aktifleşmesi sonucu, bu dokuların zarar görmesiyle sonuçlanan ciddi bir sağlık problemidir. Özellikle tereyağı, kızartmalar, ağır soslar ve yağlı etler köpekler için büyük risk taşır.
1. Pankreatit Riski
2. Obezite
3. Sindirim Problemleri
Köpeğiniz yüksek yağlı bir yiyecek tükettiğinde aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
• Kusma
• İshal
• Karın Ağrısı
• Letarji
• İştahsızlık
• Ateş
• Şiddetli karın ağrısı
• Sürekli kusma
• Şişkinlik ve hassasiyet
• Letarji
• Dehidrasyon belirtileri (azalmış idrar, kuru diş etleri)
